Paragraaf Lokale heffingen

Inleiding

In deze paragraaf leest u meer over de lokale heffingen. Hieronder vallen de leges en belastingen. We geven inzicht in beleidsontwikkelingen, de kostendekkendheid van de leges, de kosten van de heffingen en de opbrengsten van de heffingen.

Verder maken wij vergelijkingen van de lokale lastendruk met de regionale/landelijke lastendruk. Ook geven wij per belastingsoort en voor de leges de belangrijkste kenmerken en ontwikkelingen aan.

ALGEMEEN

Via deze paragraaf wordt verantwoording afgelegd over de gemeentelijke belastingen en de bestemmingsheffingen.

BELEIDSUITVOERING EN -ONTWIKKELINGEN

Gedurende 2022 waren de gevolgen vanwege de Corona-pandemie op zijn retour. In 2022 is de Omgevingswet opnieuw uitgesteld.

KOSTEN VAN HEFFING EN INVORDERING

Er zijn diverse kosten die samenhangen met het heffen en invorderen van leges en belastingen. Hieronder vallen niet alleen de directe loonkosten, maar ook alle overige kosten die hiermee samenhangen. Het gaat dan om  de kosten van heffing en invordering  van de volgende belastingen en heffingen:  onroerende-zaakbelastingen, precariobelasting, toeristenbelasting, bouwgrondbelasting, reclamebelasting, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Verder kan 1/3 van de lasten in het kader van de wet WOZ als kostenpost voor de heffing van belastingen en heffingen worden beschouwd (betreft een gezamenlijke uitvoering, ook voor de belastingdienst en het waterschap). De kosten voor het heffen en invorderen van de gemeentelijke belastingen en heffingen waren in 2022 € 360.000. De totale opbrengst van voornoemde belastingen en heffingen waren in 2022  € 13.658.900. De lasten voor heffing en invordering waren daarmee ongeveer 2,6% van de gerealiseerde opbrengst.

OVERZICHT GEMEENTELIJKE BELASTINGEN EN HEFFINGEN

Wettelijk is bepaald welke belastingen een gemeente mag heffen en welke heffingen een gemeente kan doen. Meestal mag de gemeente de hoogte van de tarieven bepalen. Bij een aantal heffingen geldt echter een beperking. Zo mogen de leges (per onderdeel) maximaal kostendekkend zijn. Daarnaast is voor een aantal tarieven in bijzondere wetten maximum tarieven opgenomen. Een bekend voorbeeld hiervan is de leges die we heffen voor het verstrekken van reisdocumenten en rijbewijzen.

Hieronder is een overzicht opgenomen van de opbrengsten van de gemeentelijke belastingen en heffingen in 2022:

Opbrengsten belastingen, leges en heffingen

Gemiddelde lastendruk per gezin in Best (met eigen woning)

* de berekening van de totale lastendruk op basis van de gemiddelde woz-waarde wijkt af van de door Coelo berekende lastendruk.
Dit komt omdat tarieven na het bekend worden van de Coeloatlas naar beneden worden bijgesteld.

Vergelijking lastendruk meerpersoons huishouden Best in 2022 ten opzichte van de landelijke lastendruk meerpersoons huishouden*

Vergelijking lastendruk Best in 2022 ten opzichte van de lastendruk omliggende gemeenten*

* Bron Coelo Atlas 2022

Toelichting ontwikkeling lastendruk

Landelijk (349 gemeenten) staat de gemeente Best op plek 90 qua laagste gemeentelijke woonlasten.

Belastingcapaciteit

De belastingcapaciteit laat zien hoe de lastendruk zich verhoudt ten opzichte van de landelijk gemiddelde lastendruk. Dit is de berekende lastendruk op basis van deze jaarrekening (2022) ten opzichte van de landelijk gemiddelde lastendruk in het voorafgaande begrotingsjaar (2022) uitgedrukt in een percentage. De belastingcapaciteit is: 845/904 x 100% = 93,47% (lastendruk in 2021 95,1%).

Kostentoerekening en kostendekking

In het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten is voorgeschreven dat de totale geraamde legesopbrengst per titel de totale geraamde kosten per titel niet mogen overstijgen. Daarnaast is bepaald dat inzicht gegeven moet worden in de kostentoerekening voor de leges en heffingen.
Dit inzicht wordt gegeven in de onderstaande tabel:

Toelichting bij de tabel:

Bovenstaande tabel biedt inzicht in de mate waarin de lasten die ontstaan vanwege het heffen van leges gedekt worden door opbrengsten en in de totale mate van kostendekking van de leges. Hierbij zijn de directe opbrengsten en lasten op basis van de werkelijkheid, de indirecte lasten zijn verwerkt op basis van begroting 2022.

Het is van belang om de financiële gevolgen te betrekken bij de heffing van leges. Dit is omdat de wetgever als uitgangspunt heeft, dat de totale legesopbrengsten die per titel geïnd worden, de totale kosten die gemaakt worden vanwege het innen van deze leges niet mogen overstijgen. Met andere woorden: de leges mogen per titel maximaal 100% kostendekkend zijn.

Er dus is vooraf geen winststreven bij het heffen van leges, maar soms ontstaat bij de nacalculatie via de jaarrekening toch een overschot op een legesonderdeel. Voordelen die nacalculatorisch ontstaan (op basis van de werkelijkheid) zijn wettelijk toegestaan. Het kan dus voorkomen dat achteraf blijkt dat de kostendekking meer dan 100% is geweest.